تخیل فعال چیست ؟ | آموزش + 2 تکنیک تخیل فعال به شیوه یونگ

برای انجام تخیل فعال، قرار نیست کارهای چندان پیچیده و خاصی انجام دهید. فقط کافی است که زمانی را (در حد نیم ساعت تا یک ساعت) به انجام تخیل فعال اختصاص دهید. انجام این کار به شیوه مراقبه است با این تفاوت که شما از خود سوال می پرسید و به ناخودآگاه تان فرصت می دهید تا به شما جواب دهد.

تخیل فعال نوعی اندیشیدن است که در خلال آن تخیل می تواند به طور ارادی با ناخوداگاه خود ارتباط برقرار کند و رابطه ی خودآگاهانه ای با پدیده های روانی خویش داشته باشد. منبع

کارل گوستاو یونگ یکی از برجسته ترین و خلاق ترین فیلسوفان و پزشکان زمان خود بود که در ابتدا در مورد تخیل فعال با بیماران خود صحبت کرد و به آنها کمک نمود تا بتوانند به این واسطه از تعارضات و احساسات درونی خویش آگاه شوند و برای رسیدن به آرامش نسبی از آن کمک بگیرند. همچنین به کمک این راه حل میتوانستند دلیل بی قراری ها، افسردگی ها و مشکلات شخصی شان را بهتر درک کنند.

تخیل فعال چیست؟

تخیل فعال اولین بار توسط یونگ مورد استفاده قرار گرفت. به زبان ساده تر یونگ در تلاش بود تا به مراجعین و سایر انسان هایی که کتاب هایش را مطالعه می کردند کمک کند، نیاز ها و گفته های درونی خود را راحتر و بهتر کشف کنند. به طور کلی، تخیل فعال کاری است که می توان با آن به یک درک نسبی از وضعیت روح و روان و ناخودآگاه رسید و آن را کنترل کرد یا برای بهبود آن کوشید.

از این استراتژی که به مراقبه نیز تشابه ویژه ای دارد می توان برای درک شرایط روحی و روانیِ حال ِحاضرمان استفاده کنیم. به عنوان مثال، یونگ شخصا در دوره های بسیار متعددی به افسردگی عمیق و شدیدی دچار می شد و برای درک بهتر آنچه که در درون و ذهن ناخودآگاه اش رخ می داد، یا اینکه برای شناسایی بهتر احساست اش تصمیم می گرفت به شیوه های مختلف از تخیل فعال استفاده کند.

نقاشی بکشد، اثری هنری بسازد یا به ناخودآگاه اش اجازه ی صحبت دهد. داشتن تخیلی فعالانه نیز از همین تکنیک یا استراتژی ناشی می شود؛ اینکه بتوانید بخش خودآگاه و ناخودآگاه مغزتان را با هم پیوند بزنید تا به مشکلات و تعارضات درونی تان راحت تر و دقیق تر رسیدگی کنید، چرا که همواره پاک کردن صورت مسئله یا بی توجهی به مشکلات پیش آمده نمی تواند برای ما کارآمد و کارساز باشد.

آموزش تخیل فعال

برای انجام تخیل فعال، قرار نیست کار های چندان پیچیده و خاصی انجام دهید. فقط کافی است که زمانی را (در حد نیم ساعت تا یک ساعت) به انجام تخیل فعال اختصاص دهید. انجام این کار به شیوه مراقبه است با این تفاوت که شما از خود سوال می پرسید و به ناخودآگاه تان فرصت می دهید تا به شما جواب دهد.

به هیچ وجه نباید خودتان در خودآگاه تان اقدام کرده و برای پاسخ دادن پیش دستی کنید. این فعالیت درست مانند کاری بود که خود یونگ در مواقعی که احساس افسردگی یا ناراحتی شدید می کرد، انجام می داد. بنابراین شما می توانید به دور از همه‌ی دوستان و آشنایان و همه افرادی که می شناسید قرار بگیرید. ترجیحا در مکانی باشید که کمترین سر و صدا وجود داشته باشد، تا تمرکزتان به هم نخورد.

سپس می توانید یک خودکار و کاغذ به دست بگیرید و از خودتان بابت ناراحتی ای که در حال حاضر تجربه می کنید، مسئله ای که برایتان به وجود آمده و اجازه نمی دهد روال عادی زندگی تان را داشته باشید، افسردگی ای که به شرایط عادی و نرمال روح و روان تان چنگ می زند و نمی گذارد تا به شیوه درست و معمول زندگی کنید و حتی برای انجام ساده ترین روتین ها و کارهایتان وقت ندارید، حساسیت های نابجا و رفتار های غیر عادی و غیره، سوال بپرسید و سپس به ناخودآگاه تان فرصت دهید تا به آن جواب بدهد.

با انجام این کار، شما می توانید بهتر درک کنید که مشکل یا حالت غیر عادی به وجود آمده چه دلیلی دارد. در بسیاری از مواقع انجام این کار (یعنی تخیل فعال) بسیاری از گره ها و اشتباهات یا سوالات ِموجود در ذهن تان را برایتان بازگشایی می کند.

تکنیک تخیل فعال

مباحثه و گفتگوی ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه انسان منجر به تخیل فعال می شود. این تخیل به ما کمک می کند تا محتویات ناخودآگاه خود را بیرون کشیده و به کمک آن از احساسات خود در لحظه بهتر مطلع شویم. به طور معمول، این تخیل انسان است که برای بیان احساسات و درونیات از نماد ها استفاده می کند. به واسطه درک یک نماد می توان به درک بالایی از آنچه که در درون ما در حال وقوع است رسید. تخیل فعال یک جریان است.

این جریان دارای معنی و تصویر است و اجاره می دهد با بیرون کشیدن آنها از احساسات خود بهتر مطلع شویم. هر شخص می تواند تخیل فعال منحصر به فرد و خاص خود را داشته باشد چرا که احساساتی که انسان ها در لحظه و بازه های زمانی خاص تجربه می کنند می تواند با هم متفاوت و در عین حال خاص و ویژه باشد. بنابراین باید به آن پر و بال داد.

تکنبک دایره یونگ

یکی از تکنیک های کاربردی و بسیار جالب توجهی که یونگ به مراجعان خود پیشنهاد می کرد این بود که آنها در ابتدا دایره ای ترسیم کنند و سپس از مرکز آن بدون اعمال سلیقه شروع به کشیدن شکل های مختلف کنند تا به خود آن دایره نزدیک شوند. پُر کردن این دایره کمک می کرد تا بیماران یاد بگیرند چگونه می توانند به ناخودآگاه خود نزدیک تر شوند و از تمامیِ آنچه که در آن وجود داشت، مطلع شوند.

این فیلسوف معتقد بود که به این واسطه می توان کنار آمدن با ابهام و زیبایی شناختی درونی را تقویت کرد و به آرامش رسید. چه در روش پاسخ دادن به سوالات در حین دوری از جمع و تمامی اتفاقات روزمره و چه در روش کشیدن اشکال گوناگون در یک دایره، آرامش ِنسبی و مطلوبی فرد را در بر می گیرد و باعث می شود که او بتواند تعارض های درونی اش را حل و فصل نماید یا به طریقی از آن آگاه شود. انجام این کارها به گفته ی آقای یونگ کمک می کرد تا افراد «ماندلای خود» را بیابند.

ماندلا چیست؟

در لغت در زبان هندی به دایره ماندلا می گویند. ماندلا یک کهن الگو به شمار می آید و در بسیاری از موارد به عنوان جهان هستی یا تمرکز بر روی خویش از آن استفاده می شود. به عبارتی از آن برای جستجو درون و آنچه که در وجود هرکس می گذرد، استفاده می شده است.

بنابراین منظور از ماندلای خود این است که درونیات و خلق هر فرد مخصوص اوست و با شخص دیگری کاملا متفاوت است. همانطور که همه ی ما چهره های متفاوت از یکدیگر داریم، درونیات و ماندلای متفاوتی نیز خواهیم داشت. به همین خاطر است که بسیاری از افراد با انجام نقاشی یا هر نوع هنر دیگری درونیات خود را به دیگران به خوبی نشان می دهند.

آیا می توان روش تخیل فعال را به طور روزمره به کار گرفت؟

بسته به اینکه با کدامیک از تکنیک های تخیل فعال پیش بروید، این روش می تواند در بسیاری از جنبه های زندگی راهگشا و کمک کننده شما باشد. تخیل فعال ما را با آشتی با تعارضات و خلقیات نزدیک و نزدیک تر می کند و اجازه می دهد تا ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه ما با یکدیگر به یک وحدت منسجم برسند.

بنابراین درست در لحظاتی که نمی دانید به چه دلیل حال مناسبی ندارید یا نمی توانید بر خودتان غلبه کنید یا افسردگی در درون و بیرون زندگی تان رخنه کرده است می توانید از این روش استفاده کنید تا به آرامش نسبی دست یافته و به چرایی به وجود آمدن آن احساسات برسید.

روش تخیل فعال بسیار هدایت شده است اما به شما اجازه می دهد به جای صحبت از جانب خودتان، تریبون را در اختیار درون تان قرار دهید که خیلی وقت ها مجالی برای گفتگو و بیان احساساتش نمی یابد. این روش حتی در کتاب ها و بسیاری از مقالات مورد بحث قرار گرفته است و می توان آن را یک روش دیرینه و بسیار قدیمی تا به امروز برای رفع تعارض ها و درک درونیات در نظر گرفت.

سکون در تخیل فعال

همانطور که مراقبه به افزایش تمرکز و دقت شما یا رسیدن تان به آرامش کمک می کند، روش تخیل فعال نیز به همین شیوه شما را در سکون قرار می دهد. اجازه می دهد دمی آسوده خاطر شده و به این فکر کنید که دلیل پریشانی تان چیست و چگونه می توانید آن را کنترل نمایید.

هیچ مسئله ای بدون وجود صورت مسئله عملا عقیم و ابتر است و به همین خاطر شما برای حل معضلات خود در ابتدا باید بدانید که به دنبال چه چیزی هستید و چه مسئله ای برایتان به وجود آمده است. سپس می توانید برای حل آن تلاش کنید. بنابراین حتما می توانید انجام تخیل فعال را در برنامه زندگی تان بگنجانید تا به رشد و پیشرفت خود کمک کنید.

بهره جستن از قوه تخیل و فعالیت ذهن

در بسیاری از موارد قوه تخیل و فعالیت ذهن و بازنمود آنها بر روی کاغذ به ما کمک می کنند تا بهتر و عمیق تر به دنبال آنچه که هستیم، حرکت کنیم. در مواقعی، بسیاری از مردم دقیقا نمی دانند که به دنبال چه مسیری باشند یا در چه جایگاهی قرار گیرند تا بتوانند از نهایت سرمایه های وجودی خود استفاده کنند.

در اینجاست که تخیل فعال به کمک آنها می آید. تخیل فعال با کمک گرفتن از قوه تخیل و فعالیت ذهن به شکلی عمیق تر و دقیق تر کمک می کند تا ما آنچه که از طریق ضمیر ناخودآگاه (را که بیان کردنی نیست) را با جملات، کلمات یا اشکال هندسی مختلف به روی کاغذ بیاوریم یا برای خود آنها را قابل درک تر نماییم.

سوالات متداول

تخیل فعال چیست؟

به طور کلی، تخیل فعال کاری است که می توان با آن به یک درک نسبی از وضعیت روح و روان و ناخودآگاه رسید و آن را کنترل کرد یا برای بهبود آن کوشید.

ماندلا چیست؟

در لغت در زبان هندی به دایره ماندلا می گویند. ماندلا یک کهن الگو به شمار می آید و در بسیاری از موارد به عنوان جهان هستی یا تمرکز بر روی خویش از آن استفاده می شود. به عبارتی از آن برای جستجو درون و آنچه که در وجود هرکس می گذرد، استفاده می شده است.

آیا می توان روش تخیل فعال را به طور روزمره به کار گرفت؟

بسته به اینکه با کدامیک از تکنیک های تخیل فعال پیش بروید، این روش می تواند در بسیاری از جنبه های زندگی راهگشا و کمک کننده شما باشد.