مراقبه و مدیتیشن چیست؟ {تاثیر بر ذهن و زندگی} + 6 خطر مراقبه
از زمانی که علم و تکنولوژی پیشرفت کرده است، انسان‌ها بیشتر به ماشین‌ها و وسایل الکتریکی وابسته شده‌اند و ارتباط آنها با محیط اطرافشان و طبیعت بسیار کم رنگ شده است. ضعیف شدن ارتباط انسان با طبیعت و محیط اطرافش باعث شده است که سطح استرس و فشار‌های روانی در انسان‌ها افزایش پیدا کند.
مراقبه یا مدیتیشن روشی ساده است؛ که با کمترین هزینه در دسترس عموم قرار دارد. این عمل با استراحت دادن به مغز و کاهش فرکانس تابشی آن سعی می کند تا باعث کاهش استرس، افزایش آرامش، عمیق سازی افکار و افزایش شادمانی شود. منبع
مراقبه و مدیتیشن به تمریناتی گفته می‌شوند که باعث ذهن آگاهی ما می‌شوند. در طول مراقبه و مدیتشین فرد باید روی ارتباطش با دنیای اطرافش تمرکز کند. به همین دلیل مراقبه و مدیتیشن می‌تواند باعث شود که ارتباط انسان با محیط اطرافش بیشتر شود.
مدیتیشنبسیاری از افراد در طول روز با کمبود تمرکز در انجام کار‌ها و زندگی روزمره خود مواجه می‌شوند. افراد زیادی می‌گویند که ما هنگام خواندن کتاب یا آموزش دیدن نمی‌توانیم بر روی مطالب تمرکز کنیم و یادگیری ما بسیار کند شده است.
محتویات فهرست
- 1 مراقبه و مدیتیشن چیست؟
- 2 فواید مراقبه چیست؟
- 3 افزایش مهارت ارتباط برقرار کردن در اجتماع
- 4 موفقیت بیشتر در کار و روابط عاطفی
- 5 کاهش افسردگی
- 6 افزایش تمرکز و قدرت یادگیری
- 7 آیا مراقبه در اسلام جایز است؟
- 8 اصول مراقبه و مدیتیشن
- 9 به مدت چند دقیقه در مکانی ساکت بنشینید
- 10 روز‌تان را با مراقبه کردن شروع کنید
- 11 هر طور که راحت هستید مراقبه کنید
- 12 به احساسات خود توجه کنید
- 13 تعداد دفعات تنفس خود را بشمارید
- 14 افکار و احساسات خود را قضاوت نکنید
- 15 سعی کنید خودتان را دوست داشته باشید
- 16 سعی کنید کینه و نفرت را از خود دور کنید
- 17 بهترین زمان مراقبه
- 18 تجربیات مراقبه
- 19 خطرات مراقبه
- 20 نتیجه‌گیری
- 21 سوالات متداول
مراقبه و مدیتیشن چیست؟
مراقبه و مدیتیشن نوعی ورزش و نرمش مغزی است. این تمرینات باعث قوی‌تر شدن قدرت تمرکز و حافظه می‌شوند. با پیشرفت بشری سطح استرس و دغدغه‌های او نیز تا حد زیادی افزایش پیدا کرده است. انسان‌های امروزی نسبت به انسان‌های گذشته‌آسایش بیشتری دارند اما متأسفانه آرامششان به شدت کاهش یافته است. زیرا انسان‌های امروز مانند انسان‌های گذشته زیاد با طبیعت و محیط اطراف خود در ارتباط نیستند.
به این دلیل می‌گوییم که زیاد با محیط اطراف خود در ارتباط نیستند، چون بیشتر وقت خود را صرف شبکه‌های مجازی و وسایل الکترونیکی می‌کنند به همین دلیل ارتباط فیزیکی و کلامی آنها با اطرافیانشان به شدت کاهش پیدا کرده است.
این کاهش ارتباط با محیط اطراف سطح استرس و اضطراب را در فرد بیشتر می‌کند. انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن میواند کمک کند که فرد بیشتر با محیط خود ارتباط برقرار کند. همچنین مراقبه و مدیتیشن باعث میشود که سطح فرکانس‌های مغزی فرد کمتر شده و ذهن و مغز فرد استراحت کند و سطح استرس و اضطراب در فرد کاهش پیدا کند و سطح تمرکز شما بیشتر میشود.
همچنین توانایی شما برای درک و دریافت از محیط پیرامون نیز بیشتر از قبل میشود. با انجام دادن مرتب تمرینات می‌توانید بر افکار خود کنترل بیشتری پیدا کنید و افکار منفی و آزار دهندیتان را تا حد زیادی کاهش دهید.
یادگیری مراقبه و مدیتیشن نیازمند آموزش، یادگیری و تمرین است. شما به راحتی می‌توانید مانند هر کار یا دانشی دیگر مراقبه و مدیتیشن را هم یاد بگیرید. و یادگیری مدیتیشن تنها نیازمند یک اراده و خواسته قلبی است. داشتن استادی برای یاد دادن اصول و مراتب مراقبه می‌تواند به شما کمک زیادی در یادگیری این تمرینات کند.
فواید مراقبه چیست؟
مراقبه و مدیتیشن فواید زیادی برای جسم و روح انسان دارد. با انجام روزانه، تمرینات مراقبه و مدیتشن می‌توانید بر آگاهی و قدرت تمرکز خود بیفزاید. این تمرینات به شما در آرام کردن ذهنتان کمک زیادی می‌کند. انجام مرتب مراقبه و مدیتیشن به شما کمک می‌کند که ارتباط عمیقی با درون خود و آنچه در دنیای بیرونتان اتفاق می‌افتد برقرار کنید. همچنین این تمرینات افکار شما را ژرفتر و عمیق‌تر می‌کند و می‌تواند به شما در پیدا کردن معنا و رسالت اصلی زندگیتان کمک زیادی می‌کند.
علاوه بر این موارد مراقبه و مدیتیشن فواید دیگری برای ذهن و بدن شما دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
افزایش مهارت ارتباط برقرار کردن در اجتماع
بیشتر احساسات ما از قلب ما نشات می‌گیرند، اما این احساسات در مغز شدت می‌گیرند و به انجام فعالیتی در بیرون منجر می‌شوند. با انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن به آرام شدن اعصاب و ذهن کمک زیادی می‌کنند و سطح اضطراب و استرس را در شما کاهش می‌دهند. با این کار بخشی از مغز که مسئول عواطفی مانند همدلی و مهربانی با اطرافیان است، بهتر عمل می‌کند و به این ترتیب فرد راحت‌تر می‌تواند با افراد دیگر در اجتماع ارتباط برقرار کند.
همچنین مراقبه و مدیتیشن می‌تواند بر اعتماد بنفس شما تأثیر زیادی بگذارد، افرادی که اعتماد بنفس بیشتری دارند سطح اضطراب و نگرانی در آنها کمتر است به همین دلیل خیلی راحت‌تر می‌توانند در اجتماع ارتباط برقرار کنند.
موفقیت بیشتر در کار و روابط عاطفی
مراقبه و مدیتشین سطح استرس و اضطراب را در فرد کاهش می‌دهد و باعث میشود که فرد بیشتر احساس آرامش کند. زمانی که احساس آرامش در فرد بیشتر میشود فرد بهتر می‌تواند روی مسائل و چالش‌های زندگی خود تمرکز کند و راه حل‌های مناسب‌تری پیدا کند. همچنین این افراد در انجام وظایف شغلی خود بهتر عمل می‌کنند و کمتر دچار خطا و اشتباه می‌شوند.
افرادی که از مراقبه و مدیتیشن زیاد استفاده می‌کنند، افکار مثبت‌تری به زندگی خود دارند و از این طریق فرکانسی که به جهان هستی ارسال می‌کنند فرکانسی مثبت است بنابراین این افراد موقعیت‌ها و فرصت‌های بهتری را به زندگی خود جذب می‌کنند.
افرادی که افکار مثبت و ارتعاشات مثبت دارند افرادی بیشتری را به خود جذب می‌کنند و می‌تواند روابط عاطفی بهتری را تجربه کنند. زیرا این افراد به خوبی روی افکار و رفتار خود کنترل دارند و خیلی کمتر با اطرافیان خود دچار دعوا و درگیری می‌شوند. از آنجای که مدیتشن و مراقبه باعث افزایش اعتماد بنفس در افراد میشود، این افراد کمتر از خیانت دیدن در زندگی خود می‌ترسند، از این رو روابط عاطفی سالم‌تری را تجربه می‌کنند.
کاهش افسردگی
انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن باعث می‌که فرد به خودشناسی برسد. زمانی که افراد به خودشناسی می‌رسند کمتر دچار بیماری‌های روحی و جسمی می‌شوند. زیرا این افراد یاد می‌گیرند که چگونه ریشه مسائل و مشکلات خود را پیدا کنند و آنها را حل کنند. افرادی که به خودشناسی رسیده‌اند به درک عمیق‌تر از زندگی خود می‌رسند و می‌توانند رسالت و هدف اصلی خود را در زندگی پیدا کنند.
خودشناسی باعث میشود که فرد به خود حقیقی خود نزدیک‌تر شود. تحقیقات روانشناختی نشان داده است که بیشترین دلیل افسردگی و بیماری‌های روحی دور شدن فرد از خود حقیقی‌اش است. به همین دلیل مراقبه و مدیتیشن می‌توانند به کاهش افسردگی کمک زیادی بکنند.
افزایش تمرکز و قدرت یادگیری
انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن سطح استرس و اضطراب را به شدت کاهش می‌دهند. اضطراب و استرس و مشغله‌های فکری از عوامل اصلی نبود تمرکز و کاهش قدرت یادگیری است. افرادی که سطح اضطراب و استرس در آنها کمتر است خیلی راحت می‌توانند بر مسائل مهم تمرکز کنند و قدرت آنها در یادگیری افزایش پیدا می‌کند.
انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن برای افرادی که علاقه زیادی به نویسندگی دارند بسیار کمک‌کننده است. زیرا این افراد نیاز به تمرکز زیاد و افکار عمیق و ژرف و همچنین قدرت درک بالای دارند. تا بتوانند مطالب با ارزش و تأثیر‌گذاری را بنویسند که بر زندگی دیگران نیز اثر بگذارد.
آیا مراقبه در اسلام جایز است؟
جواب این سؤال بله است. از زمان‌های خیلی قدیم پیامبران برای دریافت وحی و الهامات الهی به جا‌های ساکتی می‌رفتند و به مراقبه کردن مشغول می‌شدند تا بتوانند هرچه بهتر زیبایی‌های جهان هستی را درک کنند. همچنین در قرآن کریم نیز زیاد به مؤمنین سفارش شده است که تفکر و تعقل کنند. مراقبه و مدیتشین نیز نوعی تفکر و تعمق عمیق محسوب می‌شوند، که کمک می‌کنند تا فرد به درک عمیق‌تری از زندگی و جهان هستی برسد.
اصول مراقبه و مدیتیشن
اگر برای بار اول است که می‌خواهید مراقبه کنید شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که چگونه مراقبه انجام دهیم؟
برای انجام مراقبه و مدیتیشن باید نکات و اصول خاصی را رعایت کنید. شما با رعایت اصول مراقبه و مدیتیشن به راحتی می‌توانید به نتیجه دلخواه خود برسید. اما این را باید بدانید اگر برای بار اول است که می‌خواهید مراقبه کنید، هیچ وقت انتظار نتایج فوق‌العاده نداشته باشید و فکر نکنید که با یکبار مراقبه و مدیتیشن کردن می‌توانید به نتایج مطلوبی برسید. شما زمانی می‌توانید به نتایج خوبی برسید که برای مدتی طولانی این تمرینات را انجام دهید. در واقع انجام مراقبه و مدیتیتشن جزء عادات شما شوند.
با رعایت اصول و نکات زیر می‌توانید به راحتی مراقبه و مدیتیتشن انجام دهید.
به مدت چند دقیقه در مکانی ساکت بنشینید
اولین قدم برای انجام مراقبه و مدیتیشن این است که برای مدت کوتاهی در مکانی ساکت بنشینید. برای شروع می‌توانید این کار را به مدت دو دقیقه انجام دهید. این کا را هر روز تکرار کنید و هر بار به این مدت اضافه کنید تا جای که برای شما ممکن است، مدت این کار را بیشتر کنید. با تکرار روزانه، نشستن در جای ساکت می‌توانید مراقبه کردن را تبدیل به یک عادت کنید.
روز‌تان را با مراقبه کردن شروع کنید
برای اینکه بتوانید روز عالی داشته باشید، سعی کنید بعد از بیدار شدن از خواب اول سراغ مراقبه کردن بروید. با انجام این کار انرژی شما بیشتر شده و می‌توانید روز خوبی را سپری کنید. اگر شما عادت به مدیتیتشن و مراقبه ندارید، انجام این کار در ابتدا برایتان کمی سخت خواهد بود و ممکن است در طول روز فراموش کنید که مراقبه کنید. برای حل این مشکل می‌توانید یاد داشت‌های کوچکی درست کنید و آن را در جا‌های که در معرض دیدتان است نصب کنید تا با دیدن آنها یادتان بیاید که مراقبه کنید.
یا می‌توانید در گوشی‌های خود هشدار‌های با عنوان مدیتیشن ایجاد کنید. این کار‌ها تا زمانی برایتان لازم هست که به مراقبه کردن عادت کنید، بعد از عادت کردن دیگر نیازی به آنها نخواهید داشت و شما به طور ناخود آگاه شروع به مراقبه و مدیتیشن کردن می‌کنید.
هر طور که راحت هستید مراقبه کنید
برای انجام مدیتیشن و مراقبه خیلی روی جزئیات حساس نباشد و هر طور که احساس راحتی می‌کنید آن را انجام دهید. با این کار مقاومت ذهنتان را در برابر تنبلی و انجام ندادن کمتر می‌کنید. و زمانی که برای مدت طولانی آن را تکرار کنید تبدیل به عادتتان میشود و انجام مراقبه و مدیتیشن دیگر برایتان سخت نخواهد بود.
به احساسات خود توجه کنید
بعد از نشستن در مکانی ساکت اولین کاری که باید انجام دهید این است که بر روی احساسات خود تمرکز کنید. برای اینکار چشمان خود را ببندید و سعی کنید بفهمید در آن لحظه چه احساسی دارید. آیا خسته‌اید؟ ناراحت هستید؟ عصبانی و مضطرب هستید؟ استرس دارید؟ نگران موضوع یا مشکلی هستید؟ عضلات شما منقبض است یا منبسط؟ با هوشیار شدن به احساساتتان به بهتر شدن حالتان خیلی کمک می‌کنید. زیرا تا زمانی که ندانید چه احساسی دارید نمی‌توانید از مراقبه و مدیتیشن کردن نتیجه بگیرید.
اگر بتوانید احساسات خود را به خوبی درک کنید قدم‌های بعدی برای بهتر شدن حالتان بسیار مؤثر‌تر خواهند بود.
تعداد دفعات تنفس خود را بشمارید
بعد از اینکه به احساسات خود آگاه شدید، شروع کنید به شمردن تعداد دفعات تنفس خود، با این کار می‌توانید حواس خود را از روی مشکلات و مسائل استرس‌زا بر دارید و به مغز خود استراحت دهید. با این کار آرامش می‌کنید. با این کار انرژی منفی حاصل از احساساتی مانند استرس و اضطراب در شما کمتر میشود و انرژی مثبت جایگزین آن میشود. همچنین تنفس عمیق باعث میشود تا خون اکسیژن بیشتری دریافت کند و اینکار باعث میشود تا از بسیاری از بیماری‌ها در بدن پیشگیری شود.
افکار و احساسات خود را قضاوت نکنید
زمانی که مشغول مدیتیشن و مراقبه هستید، افکار و احساسات زیادی به سراغ‌تان می‌آید، سعی کنید افکار خود را قضاوت نکنید و در مقابل آنها مقاومت نشان ندهید. آرام باشید و فقط به آنها آگاه شوید و بگذارید تا آزادانه بیایند و بروند.
سعی کنید خودتان را دوست داشته باشید
در حین مراقبه سعی کنید نسبت به خود احساس عشق و دوست داشتن کنید. اینکار باعث تقویت عزت نفس و اعتماد بنفس شما میشود. همچنین سعی کنید به خاطر تمام کار‌های کوچک و بزرگی که در زندگیتان انجام داده‌ای از صمیم قلب از خودتان تشکر کنید. برای مثال اگر اسم شما فروزان است بگویید، فروزان عزیزم من از تو به خاطر کار‌های خوبی که در طول زندگی انجام داده‌ای بینهایت سپاسگزارم.
من از تو به خاطر اینکه در تمام شرایط سخت دست از تلاش کردن بر نداشته‌ای ممنونم و…جملات این چنینی به شدت عزت نفس شما را افزایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا ارتباط بهتری با خودتان برقرار کنید.
شما با زنده کردن عشق و دوست داشتن در درون خودتان می‌توانید این عشق را به اطرافیان خود نیز انتقال دهید و مهربانی و عشق را در دنیا رواج دهید.
سعی کنید کینه و نفرت را از خود دور کنید
برای همه ما پیش می‌آید که در طول زندگی از افرادی ضربه خورده باشیم و همین سبب نفرت ما از آنها شده باشد. کینه و نفرت در انسان اثر منفی می‌گذارد به همین دلیل آرامش فرد را از بین می‌برد. برای به دست آوردن آرامش خودتان سعی کنید این افراد را ببخشید و ر‌ها کنید تا دیگر اثرات منفی آنها بر زندگی و روح شما تأثیر نگذارد.
بهترین زمان مراقبه
شما در طول روز می‌توانید هر زمان که برایتان مقدور بود مدیتیشن و مراقبه کنید. انجام مراقبه و مدیتیشن زمان خاصی ندارد و بستگی به شرایط زندگی فرد دارد. اما بسیاری از اساتید مراقبه گفته‌اند که انجام مراقبه و مدیتیشن قبل از طلوع خورشید یعنی هنگام نماز صبح، تأثیر بیشتر و بهتری روی جسم و روان ما می‌گذارد. زیرا در این زمان معمولاً بیشتر افراد در خواب هستند و سر و صدا کمتر است و فرد می‌تواند راحت‌تر تمرکز کند.
تجربیات مراقبه
بیشتر افرادی که مراقبه و مدیتیشن انجام می‌دهند، تجربیات مراقبه خود را در قالب کتاب یا نوشته‌های روزانه مکتوب می‌کنند. این افراد معمولاً از حال خوبی که بعد از مراقبه کردن تجربه می‌کنند صحبت می‌کنند. با انجام تمرینات مراقبه ذهن و افکار افراد عمیق‌تر میشود و توانایی آنها برای درک دنیا و جهان هستی بیشتر میشود به همین دلیل این افراد دوست دارند تا درک و دریافت خود را از دنیا در قالب کتاب و نوشته ثبت کنند تا دیگران نیز از آنها استفاده کنند.
خطرات مراقبه
درست است که مراقبه و مدیتیشن باعث کاهش سطح استرس و اضطراب در افراد میشود. اما اگر فرد به مدیتیشن و مراقبه کردن معتاد شود خطرات جدی بر زندگی فرد می‌گذارد. در ادامه برخی از خطرات مراقبه را بیان می‌کنیم.
- تغییر در نوع پوشش و ظاهر فرد مانند مو‌های بلند و صورت اصلاح نشده یا قرار دادن دستار به سر و. .
- تغییراتی در خواب فرد ایجاد میشود.
- احساس سرخوشی و حالت خلسه از خطرات مراقبه است.
- گوشه نشینی از عواقب مراقبه بیش از حد است.
- احساس خستگی مزمن در طول روز یکی دیگر از خطرات مراقبه بیش از حد است.
- عقب ماندن از برنامه روزانه و انجام ندادن کار‌های ضروری در طول روز از خطرات مراقبه بیش از حد است.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که اگر شما فردی هستید که در طول روز مشغله‌های فکری و درگیری‌های ذهنی زیادی دارید. برای سلامت روح و روان خود می‌توانید دقایقی از روز را به مغز و ذهن خود استراحت دهید. در واقع شما با انجام تمرینات مدیتیشن و مراقبه می‌توانید به ذهن خود نرمش دهید و به بهبود عملکرد ذهن و مغز خود کمک کنید. انجام مراقبه و مدیتیشن وقت زیادی از شما نمی‌گیرد و به راحتی می‌توانید در کنار کار‌های روزمره خود آنها را انجام دهید.
https://www.verywellmind.com/what-is-meditation-2795927
سوالات متداول
مدیتیشن چیست؟
مراقبه و مدیتیشن نوعی ورزش و نرمش مغزی است. این تمرینات باعث قوی‌تر شدن قدرت تمرکز و حافظه می‌شوند. با پیشرفت بشری سطح استرس و دغدغه‌های او نیز تا حد زیادی افزایش پیدا کرده است.
آیا مراقبه در اسلام جایز است؟
بله از نظر دین اسلام مراقبه و مدیتیشن مجاز است .
آیا مراقبه و مدیتیشن باعث کاهش افسردگی میشود ؟
انجام تمرینات مراقبه و مدیتیشن باعث می‌که فرد به خودشناسی برسد. زمانی که افراد به خودشناسی می‌رسند کمتر دچار بیماری‌های روحی و جسمی می‌شوند.
چه مکانی برای مدیتیشن مناسب هست؟
سلام وقت بخیر دوست عزیز
هر جایی که ساکت و آرام باشد و حواس شما را پرت نمی‌کند، برای مدیتیشن خوب است. اگر یک فرد مبتدی هستید انتخاب یک اتاق تاریک و آرام در داخل خانه می‌تواند برای شروع بسیار مفید و موثر باشد.
مراقبه قبل از خواب چه تاثیری روی بدن دارد ؟
سلام وقت بخیر دوست عزیز
مراقبه قبل از خواب با آرامش بخشیدن به بدن و مغز ، باعث میشود راحت‌تر بتوانید افکار حواس پرتی را که باعث وزوز ذهن شما میشود را آرام کند .
مراقبه صبحگاهی چه تاثیری بر سلامت جسم و روح داره ؟
سلام وقت بخیر دوست عزیز
یکی از مزایای مهم مراقبه صبحگاهی این است که تعادل میان ذهن و بدن به وجود می‌آورد. برخلاف آنچه بسیاری از افراد فکرر می‌کنند، تکنیک‌های آن نسبتا ساده هستند و بدون اینکه برای انجام دادن‌شان به مکان بخصوصی نیاز داشته باشید ، در کاهش اضطراب مؤثر خواهد بود.
مراقبه شکرگزاری چیست ؟
سام وقت بخیر دوست عزیز
مراقبه شکرگزاری تمرینی است که در آن حین مراقبه کردن و بودن در لحظه، سعی می‌کنیم افکارمان را به زوایای مثبت زندگی‌مان معطوف کرده، بابت آنها شکرگزار شویم و عملا احساس خوب را در بدن‌مان به جریان بیندازیم.
مراقبه در اسلام و غرب با هم تفاوت دارد ؟
سلام وقت بخیر دوست عزیز
مراقبه در اسلام و غرب ،هم به لحاظ شیوه ،هم به لحاظ موضوع و هم به لحاظ هدف ،متفاوت است .